کارگردان نمایش «کلاغ بلا، توپ طلا» در گفت و گو با کانون؛
هوای بچهها را داشته باشیم
نمایش «کلاغ بلا، توپ طلا» روزهای ۲۴ تا ۲۷ فروردین ۱۴۰۳ در قالب طرح کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی در یازده منطقه کم برخوردار استان البرز از جمله خط چهار حصار،اسلام آباد، ملک آباد، جعفر آباد و مرادآب روی تماشاخانهی سیار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اجرا شده و مورد استقبال کودکان و نوجوانان و خانوادههای آنان قرار گرفت، علی یداللهی کارگرداناین اثر بیش از سی سال فعالیت در زمینه کارگردانی،بازیگری، نمایشنامه نویسی، طراحی صحنه و گرافیک داشته و نمایشهای زیادی از جمله «دختر چوپان»،«رازعروسک» و «یک پیراهن، یک ویولن» را کارگردانی کرده است. برای آشنایی شما با این نمایش و کارگردان گفت گویی با ایشان داشته ایم که میخوانید.
-علی یداللهی هستم متولد سال ۱۳۵۱ و از سال ۱۳۶۶ تئاتر را از کانون «حٌر» آغاز کرده و از سال ۱۳۷۲ به صورت تخصصی و حرفهای با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان همکاری میکنم.
+ بیشتر چه نوع نمایشهایی اجرا کردهاید؟
- علاوه بر کارگردانی و بازیگری نمایشهای کودک و نوجوان برای بزرگسالان نیز تولید اثر کرده ام و تمرکز کاری من در حوزهی نمایشهای «سیاه بازی» و «تخت حوضی» است ؛ همواره سعی کردهام از قابلیت های این نوع نمایشها نیزدر کار کودک استفاده کنم.
+ کمی در مورد نمایش «کلاغ بلا، توپ طلا» توضیح دهید؟
- نمایش«کلاغ بلا، توپ طلا»، یک نمایش پر از خلاقیت و فانتزی است و یکی از ویژگیهای منحصر به فرد آن تیپ سازیهای زیاد است به نحوی که سه بازیگر این کار تقریبا به عنوان هجده تیپ بازی میکنند و این تغییر و تعویض شخصیتها به صورت ناگهانی و درجا اتفاق میافتد.
طرح و متن اولیهی این نمایش از «سعید تاجیک» و نویسنده آن «مهدی صفاری نژاد» است و در نهایت بازنویسی نهایی و افزودن متنهای طنز برای ایجاد کشش و جذابیت بیشترتوسط اینجانب انجام و کار فعلی پدید آمده است.
در خصوص داستان نمایش هم باید گفت «کلاغ بلا، توپ طلا» داستان یک کلاغ عاشق اجسام براق است که آن ها را می دزدد تا این که به او نشانی یک توپ بزرگ طلایی را می دهند و او با تصمیم دزدیدن این توپ راهی سفر می شود ، این کلاغ در بین راه با یک سگ و شتر آشنا شده و با قصه های آن ها به مقصد نزدیک ترمی شود و در پایان قصه از کارهای نادرست خود پشیمان شده و به حریم امن حرم آقا امام رضا( ع) پناه میبرد و ما سعی کردهایم تمامی این داستانها از منابع مختلف و مناسب انتخاب کنیم و با یک شیوهی کاملا سنتی- ایرانی اجرا می شوند.
+ اولین اجرای این نمایش چه زمانی بوده است؟
- این نمایش برای نخستین بار در سال ۱۳۹۲ در مرکز تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با هنرمندی سه بازیگر خانم به روی صحنه رفت و از سال ۱۳۹۶ تا کنون با توجه به حضور در تماشاخانهی سیار خودم به همراه دو بازیگر خلاق و حرفهای آقا، آقایان«شهرام مسعودی» و «رضا معراجی» نمایش را در جاهای مختلف و بر روی سن«تماشاخانهی سیار» اجرا کردهایم.
+ تا جایی که مطلع هستم نمایش شما در طرح مسیر هشتم حضور داشته است ممکن است اندکی در این باره برایمان توضیح دهید؟
- اتفاقا پیشنهاد اولیهی این طرح از بنده بود که مسیر ورودی امام رضا (ع) به ایران تا مشهد را که طی طریق کردهاند نمایش اجرا کنیم که خوشبختانه این طرح پس از سالها در سال ۱۴۰۲ مورد موافقت قرار گرفته و در دههی کرامت و فاصله ی ولادت با سعادت حضرت معصومه (س) و امام رضا (ع) بر روی تریلی سیار کانون در شهرهای محل عبور ایشان، اجرا شد.
+ در رابطه با تماشاخانهی سیار و تفاوت آن با نمایش خیابانی و تاثیر آن در زمینهی گسترش نمایش توضیح دهید؟
- تماشاخانهی سیار کانون از سال ۱۳۵۰ فعالیت می کند و این طرح طرح بسیار پخته و خوبی بوده است و خوشبختانه در چند سال اخیر با حساسیت و اهمیت بیشتری پی گیری میشود؛ خوشبختانه تماشاخانه تئاتر را به زندگی افرادی میبرد که شاید تا به حال فرصت تماشای حتی یک نمایش را پیدا نکرده باشند و این اقدام ارزشمند است.
خوشبختانه تریلی سیار تا سالها در اذهان مخاطبان میماند چنانچه گاهی اتفاق افتاده والدینی که در بچگی این تماشاخانه را دیده اند به محض اطلاع از ورود آنن بچههایشان را برای تماشا میاورند و از تاثیرگذاری و خاطرات خودشان میگویند وگاهی متوجه میشویم برخی از این افراد از همین جا با نمایش آشنا شده و اکنون به صورت حرفهای کار می کنند.
در خصوص تفاوت نمایش خیابانی و تماشاخانه هم می توان گفت در نمایش خیابانی بازیگر بدون هیچ ابزار و امکاناتی نمایش را اجرا می کند اما در تماشاخانه ما نمایش صحنهای را با همان قابلیتهای دکور، نور و صدا به دل مخاطبان می آوریم و تاثیر این موارد در نمایش را به مخاطب نشان میدهیم.
+ نقش تماشاخانهی سیار در علاقه مند کردن بچهها به تئاتر چه میزان است؟
-نقش تماشاخانه ی سیار در معرفی حرفه و شغل تئاتر به کودکان خیلی مهم است این نمایش ها علاوه بر جنبهی سرگرمی فرصتی برای استعداد یابی و معرفی یک حرفه و شغل به بچههاست و بسیار می تواند در ترغیب آنان موثر باشد.
به نظر من کار اصلی ما و همکاران کانون تازه پس از اجرای نمایش سیار و رفتن تماشاخانه از استان شروع میشود و باید هوای بچهها را داشته باشیم. همکاران کانون می توانند با مراجعه به مناطقی که تریلی به آن جا سفر کرده است از بچهها در قالب کار فرهنگی، هنری نظر سنجی کرده و علاقهمندان به این حوزه را شناسایی کنند و کاری کنند تا پای کودکان و نوجوانان به مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان باز شود و بچه ها با مراجعه به کانون بتوانند مسیر خود را در فعالیتهای فرهنگی، هنری و ادبی دیگر نیز پیدا کنند.
متاسفانه امروزه دنیای بچهها دنیایی است که فیلمها، موسیقیها و حتی بازی هایی که گاهی متاسفانه هیچ محتوای خوبی هم ندارند توانسته اند با رنگ و لعاب در دل کودکان و نوجوانان جا باز کنند، لذا وظیفه ماست که با تولید آثار فاخر بتوانیم ذایقهی آنها را تربیت کنیم.
+آیا نمایش جدیدی در دست تولید دارید؟
-نمایش «چوب پر»، در دست تولید است سعی کردهام که در این نمایش نیز با یک طرح خلاق و جذاب از رسیدن به خودشناسی برای کودکان و نوجوانان سخن بگویم.
چوب پر داستان هفت کبوتر است که برای رسیدن به آرامش دنبال مسیر خودشان میگردند.
آقای یداللهی گرامی از شما برای حضور در گفتگو و از تیمتان برای حضور در استان البرز سپاسگزاریم به امید دیدار مجدد شما در استان.
گفتگو از: اعظم ذوالفقاری